Tất Tần Tật Về Nấm Miệng Ở Trẻ Em, Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị Nấm Miệng Ở Trẻ Em

Nấm miệng ở trẻ em là tình trạng rất thường gặp với trẻ dưới 10 tuổi. Nấm miệng khá lành tính, nhưng nếu không phát hiện sớm và chữa trị đúng cách có thể để lại biến chứng nguy hiểm. Bài viết này giúp mẹ hiểu về nguyên nhân và cách điều trị nấm miệng đơn giản nhất, mẹ theo dõi để áp dụng hiệu quả cho bé!

1. Nguyên nhân gây nấm miệng ở trẻ sơ sinh và trẻ em

Nguyên nhân gây ra nấm miệng ở trẻ em là do nấm Candida Albicans. Loại nấm này có trong khoang miệng của 30-40% trẻ em với một lượng nhỏ và không gây hại khi được duy trì ở mức cân bằng. Tuy nhiên, khi gặp điều kiện thuận lợi, chúng sẽ nhanh chóng phát triển và lan rộng gây ra bệnh nấm miệng.

Dưới đây là một số yếu tố thuận lợi khiến nấm miệng Candida Albicans phát triển gây nấm miệng ở trẻ:

• Vệ sinh răng miệng kém: Trẻ vệ sinh răng miệng kém dẫn đến khoang miệng bé chứa nhiều cặn sữa, thức ăn thừa… tạo môi trường cho vi khuẩn, vi nấm phát triển gây bệnh.
• Hệ miễn dịch của trẻ còn yếu: Hệ thống miễn dịch ở trẻ còn non yếu, chưa hoàn thiện nên trẻ có nguy cơ bị nhiễm nấm miệng cao, đặc biệt ở những trẻ sinh non thiếu tháng, trẻ còi xương suy dinh dưỡng.
• Sử dụng kháng sinh: Sử dụng kháng sinh thường xuyên sẽ tiêu diệt các vi khuẩn có lợi, làm mất cân bằng hệ vi khuẩn trong miệng, tăng nguy cơ nhiễm nấm ở trẻ.
• Sử dụng sản phẩm có chứa Corticoid: Chất này có tác dụng phụ là ức chế miễn dịch. Trẻ có nguy cơ bội nhiễm nấm Candida khi phải sử dụng corticoid trong thời gian dài để điều trị bệnh (hen suyễn, viêm mũi dị ứng,…)
• Mẹ nhiễm nấm Candida âm đạo: Mẹ bị nhễm nấm Candida âm đạo trong quá trình mang thai và chuyển dạ có nguy cơ lây nhiễm cao sang trẻ sơ sinh.

Ngoài ra, nếu trẻ ngậm, bú các dụng cụ như núm ti giả, đồ chơi… bị nhiễm vi nấm cũng là nguyên nhân gây nên bệnh lý này.

2. Triệu chứng nấm miệng ở trẻ em

Nấm miệng ở trẻ sơ sinh nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách thì bé sẽ khỏi bệnh nhanh, không để lại biến chứng. Dưới đây là những dấu hiệu nấm miệng ở trẻ sơ sinh, trẻ em giúp mẹ quan sát và nhận biết được bệnh nấm miệng ở trẻ:

Triệu chứng trong miệng:

• Xuất hiện các đốm, mảng màu trắng sữa hình tròn bám chắc và rất khó làm sạch trên bề mặt lưỡi và niêm mạc miệng trẻ. Sau khi cạo bỏ lớp mảng trắng để lại những vệt tròn sưng đỏ, có thể chảy máu.
• Da miệng khô, xuất hiện những vết nứt và đỏ ở khóe miệng (viêm môi góc cạnh)
• Hôi miệng vì những chất thải của nấm gây ra mùi hôi trong miệng trẻ.

Triệu chứng khác:

• Đau nhức hoặc nóng rát trong miệng, đau khi ăn nên trẻ biếng ăn, bỏ bú mẹ.
• Có thể có sốt nhẹ.

3. 4 dạng nấm miệng ở trẻ em thường gặp nhất

Sau đây là 4 dạng nấm miệng mà bé có thể mắc phải:

• Nấm lưỡi giả mạc:Có 2 thể là cấp tính và mãn tính.
  • Cấp tính:Đốm giả mạc màu hơi trắng, trên nền niêm mạc đỏ, phù nề ở lưỡi, vòm miệng, má, gây rát và bỏng nhẹ.
  • Mạn tính:Tổn thương ít đỏ và phù nề hơn nhưng lan rộng, có thể xuống thực quản.
• Bạch sản, tăng sản lưỡi:Xuất hiện đốm màu hơi trắng với bờ không đều, khó lấy đi.
• Hồng ban ở vòm họng:Xuất hiện những vết hồng bám chắc, nổi lên trên vòm họng bé.
• Nấm lưỡi bản đồ:Bề mặt lưỡi bị mất gai lưỡi, trở nên nhẵn, có màu đỏ với một đường viền màu trắng nhô lên, uốn lượn như những đường ranh giới trong bản đồ địa lý.

4. Bệnh nấm miệng ở trẻ em có lây không?

Nấm Candida có ở trên bề mặt lưỡi, khoang miệng và dịch nước bọt của trẻ nên có thể lây lan sang bộ phận khác hoặc lây từ khi tiếp xúc với dịch nước bọt, miệng của trẻ như:

• Nấm từ miệng xuống họng, thực quản, cơ quan hô hấp gồm khí quản, phế quản…
• Nấm lây từ miệng trẻ sang đầu ti của mẹ trong quá trình mẹ cho con bú.
• Nấm lây khi dùng chung những đồ vật với trẻ bị bệnh như bình sữa, núm vú giả, đũa, thìa, cốc, bàn chải đánh răng…
• Nấm lây từ mẹ sang con do mẹ bị nhiễm nấm âm đạo khi mang thai.

5. Biến chứng bệnh nấm miệng ở trẻ em

Nấm miệng tuy không nguy hiểm, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, dứt điểm, tái đi tái lại nhiều có thể dẫn đến một số biến chứng như:

• Suy dinh dưỡng, chậm phát triển:Nấm miệng lan từ miệng xuống thực quản gây khó nuốt, nôn trớ khi ăn, trẻ biếng ăn lâu ngày dẫn tới thiếu chất, giảm hấp thu dinh dưỡng, chậm lớn hơn các bạn cùng lứa.
• Viêm họng, viêm phế quản:Nấm lây lan từ miệng xuống họng và tới cơ quan hô hấp của trẻ gây viêm.
• Khàn giọng, giảm khả năng nói:Nấm lan từ miệng xuống thanh quản gây khó khăn trong việc phát âm, tập nói của trẻ.

6. Chẩn đoán và điều trị nấm miệng ở trẻ em như thế nào

6.1. Chẩn đoán

Chẩn đoán chủ yếu dựa trên khám lâm sàng, bác sĩ sẽ quan sát và khám khoang miệng của bé để tìm ra những dấu hiệu đặc trưng của bệnh.

Trong trường hợp khó chẩn đoán hoặc kém đáp ứng điều trị, bác sĩ sẽ dùng một số phương pháp như sinh thiết, soi tươi, nuôi cấy khuẩn lạc, xét nghiệm PCR để quan sát hình ảnh của nấm và xác định chủng nấm Candida.

6.2. 6 Mẹo chữa nấm miệng cho trẻ tại nhà

Khi trẻ có những dấu hiệu bị nhiễm nấm miệng, mẹ tuyệt đối không cạy, cạo bỏ các mảng trắng trong miệng của bé. Hành động này có thể để lại những vết trầy xước, sưng đỏ, dễ nhiễm trùng nguy hiểm cho bé.

Mẹ có thể tham khảo 6 mẹo trị nấm miệng tại nhà đơn giản và hiệu quả sau:

6.2.1 Trị nấm miệng ở trẻ bằng nước muối

Nước muối có tác dụng sát khuẩn tốt, làm sạch khoang miệng và làm dịu vùng bị tổn thương. Từ đó loại bỏ nguồn thức ăn và nơi trú ẩn của vi khuẩn, vi nấm, điều trị hiệu quả nấm miệng ở trẻ.

Cách thực hiện: 

• Bước 1:Hòa tan 1/2 thìa cà phê muối trắng vào khoảng 100ml nước ấm.
• Bước 2:Dùng gạc rơ lưỡi thấm vào dung dịch nước muối để vệ sinh miệng cho trẻ.

Lưu ý: Mẹ nên sử dụng nước muối sinh lý để đảm bảo vệ sinh, an toàn nhất cho trẻ.

6.2.2 Trị nấm miệng cho trẻ em bằng Baking soda

Bản chất của Baking soda là Sodium Bicarbonate (NaHCO3) có tính kiềm, ngăn chặn nấm vốn phát triển tốt trong môi trường acid. Baking Soda còn có tác dụng làm sạch mảng bám, loại bỏ nơi cư trú của vi nấm.

Cách thực hiện: 

• Bước 1:Hòa tan 1 thìa cà phê Baking soda vào khoảng 200ml nước ấm.
• Bước 2:Dùng gạc rơ lưỡi thấm vào dung dịch nước muối để vệ sinh miệng cho trẻ.

6.2.3 Trị nấm miệng cho trẻ bằng sữa chua

Sữa chua cung cấp lợi khuẩn, ngăn chặn vi khuẩn có hại, đồng thời có tác dụng kìm sự phát triển của nấm Candida.

Cách sử dụng: Cho trẻ ăn mỗi ngày vài lần.

Lưu ý: Mẹ nên dùng sữa chua không đường cho trẻ vì nấm phát triển tốt trong môi trường có đường, sau khi ăn xong trẻ cần được vệ sinh miệng sạch sẽ.

6.2.4 Trị nấm miệng ở trẻ sơ sinh bằng dịch chiết lá hẹ

Dịch chiết lá hẹ chứa nhiều kháng sinh tự nhiên có tác dụng diệt khuẩn, kháng nấm. Vì vậy, mẹ có thể sử dụng loại dịch này để vệ sinh khoang miệng, loại bỏ môi trường phát triển của vi khuẩn, vi nấm, đẩy lùi tình trạng nấm miệng cho bé.

Cách sử dụng: 

• Xay một nắm lá hẹ (khoảng 200g) với 50 ml nước ấm (37 độ C), lọc lấy dịch chiết.
• Dùng gạc rơ lưỡi thấm dịch chiết lá hẹ và rơ miệng nhẹ nhàng cho trẻ.

6.2.5  Trị nấm miệng bằng dịch chiết lá rau ngót.

Theo y học cổ truyền, rau ngót có tác dụng làm sạch, tiêu viêm và sát trùng… Sử dụng dịch chiết rau ngót vệ sinh khoang miệng sẽ giúp làm sạch mảng bám, điều trị hiệu quả nấm miệng ở trẻ.

Cách sử dụng: 

• Xay hoặc giã nát khoảng 200g rau ngót tươi với 50ml nước ấm (37 độ C), lọc lấy dịch chiết.
• Dùng gạc rơ lưỡi tẩm dịch chiết lá rau ngót và rơ miệng nhẹ nhàng cho trẻ.

6.2.6 Cải thiện nấm miệng bằng gạc răng miệng Fitolabs Otee

Những phương pháp trên khá lích kích và tốn công sức, thời gian chuẩn bị, nên các mẹ có xu hướng chọn gạc rơ lưỡi có tẩm dịch kháng khuẩn, chống nấm vừa an toàn, tiện lợi và hiệu quả.

Gạc răng miệng Fitolabs Otee giúp giảm nhanh các triệu chứng nấm lưỡi, tưa lưỡi ở trẻ

Gạc răng miệng Fitolabs Otee được tẩm sẵn nước muối sinh lý, NaHCO3 (baking soda), dịch chiết lá hẹ, dịch chiết lá tía tô, xylitol, giúp điều trị hiệu quả tình trạng nấm miệng ở trẻ. Sản phẩm được các chuyên gia Nhi khoa tin dùng nhờ những ưu điểm sau:

• An toàn với trẻ sơ sinh với trẻ nhỏ:
  • Được kiểm chứng bởi bộ y tế, không kích ứng, không tác dụng phụ, an toàn với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
  • Gạc được tiệt trùng bằng công nghệ mới, sử dụng khí Ethylene Oxide tuyệt đối an toàn cho trẻ, mỗi gạc được đóng gói riêng biệt trong 1 túi kín, đảm bảo hoàn toàn vô trùng.
• Hỗ trợ điều trị hiệu quả tình trạng nấm miệng của trẻ:
  • Nước muối sinh lý có tác dụng diệt khuẩn, làm sạch khoang miệng.
  • NaHCO3 có tác dụng kháng nấm đồng thời làm sạch mảng bám, loại bỏ nơi cư trú của vi khuẩn, vi nấm.
  • Dịch chiết lá hẹ là kháng sinh diệt khuẩn, kháng nấm từ thiên nhiên.
  • Dịch chiết lá tía tô có tác dụng kháng khuẩn, kháng virus, kháng nấm, kháng dị ứng, hạ sốt.
  • Xylitol hạn chế mảng bám và vi khuẩn, chống sâu răng.
• Cách sử dụng đơn giản, tiện lợi: Gạc được thiết kế dạng hình ống vừa ngón tay trỏ của mẹ – vô cùng tiện lợi trong quá trình sử dụng.

6.3. Trị nấm miệng cho trẻ theo chỉ định của bác sĩ

Khi trẻ bị nấm miệng nặng với các biểu hiện:

• Nấm lan rộng ra toàn khoang miệng trẻ: lưỡi, niêm mạc má, vòm miệng, amidan…
• Trẻ quấy khóc nhiều, không chịu ăn, bú mẹ.

Mẹ lưu ý khi sử dụng:

• Ưu tiên dùng các sản phẩm rơ, bôi để hạn chế tác dụng phụ, chỉ sử dụng chống nấm đường uống khi bệnh nặng và không thể bôi được.
• Dùng đúng và đủ liệu trình cho bé theo sự chỉ dẫn của bác sĩ, không được tự ý tăng liều.
• Thông thường bệnh sẽ khỏi sau 2-3 tuần.

7. Cách chăm sóc trẻ em bị nấm miệng tại nhà

Cách chăm sóc răng miệng hàng ngày cho bé:

• Vệ sinh miệng hàng ngày cho trẻ bằng gạc rơ lưỡi tẩm dịch kháng khuẩn, chống nấm.
• Cho trẻ súc miệng 2 lần/ ngày nếu trẻ biết súc miệng.
• Không cạy, bóc vảy trắng.

Cho trẻ ăn thức ăn mềm để tránh làm tổn thương miệng

Chế độ dinh dưỡng cho trẻ:

• Cho trẻ ăn thức ăn mềm tránh gây tổn thương miệng.
• Sử dụng những thức ăn giàu chất dinh dưỡng như: Cháo, súp, nước hoa quả, nước sữa chua…

8. Cách phòng ngừa nấm miệng ở trẻ em

Nấm miệng có thể bị tái phát lại nếu mẹ không phòng ngừa cho bé đúng cách. Mẹ nên lưu ý những điểm sau:

• Giữ khoang miệng của bé luôn sạch sẽ:
  • Với trẻ chưa biết đánh răng: rơ miệng sạch sẽ cho bé sau mỗi bữa ăn.
  • Với trẻ biết đánh răng: cho trẻ đánh răng, súc miệng thường xuyên.
• Vệ sinh sạch những đồ bé tiếp xúc
  • Vệ sinh ngực, bình sữa trước khi mẹ cho trẻ bú
  • Vệ sinh đồ dùng của bé: bát, đũa, cốc nước,…
  • Vệ sinh đồ chơi của trẻ (do trẻ hay có thói quen ngậm đồ chơi)
• Điều trị phối hợp tình trạng nhiễm nấm ở mẹ: Nếu bé nhiễm nấm do lây từ mẹ, mẹ cần phối hợp điều trị để tránh lây lại cho bé.

Nấm miệng ở trẻ em là tình trạng thường gặp và không nguy hiểm nếu mẹ điều trị đúng cách. Nếu còn băn khoăn về bệnh, mẹ có thể để lại phản hồi bên dưới hoặc liên hệ với chuyên gia của Fitolabs Otee qua website Otee.vn để được tư vấn nhanh chóng và chính xác nhất.

Nhãn hàng Fitolabs Baby – CÔNG TY CỔ PHẦN THẢO DƯỢC FITOLABS

• Địa chỉ: số158 Hạ Đình, Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội
• Hotline: 0928138111